Vandaag iets met... Allergenen

Brussel vond het tijd de groeiende groep mensen met een voedselallergie tegemoet te komen door een wet in te voeren om de allergenen voor iedereen inzichtelijk te maken. Dat wil dus zeggen dat de voedselproducenten/fabrikanten de allergenen duidelijk op het etiket dienen te vermelden. Ook houdt dit in dat ieder voedselverkooppunt van verplicht is allergenen schriftelijk dan wel mondeling door een gecertificeerd persoon te kunnen overleggen. Niets mis mee natuurlijk gezien het lijkt of iedereen wel een allergie heeft of iemand kent met een voedselallergie. De ‘allergenenwet’ is per 13 december van kracht gegaan en geld voor iedereen. Dus de demonstratiemevrouw in de supermarkt hoort te weten welke allergenen er in haar pannetje liggen. Maar ook uw bedrijfsrestaurant, frietzaak op de hoek, restauranthouders en zelfs de marktkooplui in uw woonplaats behoren te weten welke allergenen hun koopwaar bevatten.

De wetgeving betreft 14 voedselallergenen die de meeste overgevoeligheidsreacties veroorzaken en welke vermeld dienen te worden:

Gluten

Gluten komen voor in: tarwe, rogge, gerst, spelt, kamut en meestal ook het door tarwe besmette haver

In deze producten kunnen gluten voorkomen:

Brood, griesmeel, couscous, (kant en klare) soepen, sauzen, bouillon, koek en gebak, de meeste frituursnacks, pasta, mie, bepaalde vleeswaren en bewerkte vleessoorten.

Melk

Met melk als allergeen word meestal melk van koeien en buffels bedoeld. Vaak reageren mensen met een koemelkallergie ook op geit- en schapenmelk. Naast melkallergie kan men ook allergisch zijn voor lactose. Alle melksoorten, dus ook van geit, kameel en schaap bevat lactose.

Ook te herkennen als:

Melkeiwit, lactose, wei, E234 Nisine

In deze producten kan melk voorkomen:

Zuivel, gebak, koek, dranken(Optimel. Taksi, Yakult) bepaalde vleeswaren en bewerkte vleessoorten, zoutjes en chips, dressings, brood, kant en klaar maaltijden.

Noten

Noten worden ook wel schaalvruchten genoemd. Tot de noten worden wettelijk de volgende soorten gerekend: walnoten, hazelnoten, amandelen, cashewnoten, paranoten, pecannoten, pistachenoten en macademianoten.

Geen noten zijn: kokosnoot, nootmuskaat, pinda, lychees, pijnboompitten en zaden

In deze producten kunnen noten voorkomen:

Bonbons, chocolade pasta, vruchtenbrood, marsepein, pesto, amandelspijs (denk aan gevulde speculaas, banketstaaf, krentenbrood, gevulde koek) muesli bollen en repen, ijs.

Pinda’s

Pinda’s zijn peulvruchten die onder de grond groeien en worden ook wel aardnoot genoemd. Pinda’s worden vaak verward met noten, maar dit is niet het geval. Pinda is wel één van de sterkste allergenen die we kennen. Een kleine hoeveelheid kan al aanleiding geven tot een zeer hevige reactie.

In deze producten kunnen pinda’s  voorkomen:

Borrelnootjes, koek en gebak, candybars, M&M, satésaus, vruchtenbrood, pindakaas, muesli bollen en repen, olie en frituurvet.

Lupine

Lupine is een  vrij onbekende allergeen. Er zijn echter vele soorten. Lupine is een peulvrucht net als pinda, bonen en soja. Lupine word dan ook vaak als vervanger van soja gebruikt. Ook word lupine wel als vervanger van ei gebruikt, vanwege de gele kleur en de schuimeigenschappen.

In deze producten kan lupine  voorkomen:

Koek en gebak, brood, vegetarische vleesvervangers, pastasoorten, vleeswaren en bewerkte vleessoorten.

Ei

Hieronder vallen alle eisoorten van pluimvee zoals kippen, eenden,  ganzen en kwartels

Ook te herkennen als:

Eigeel, eiwit, mayonaise, lysozine, ovalbumine, albumine, conalbumine, ovomocoïd, levitine, ovovitelline, globuline, E322 Lecithine, E1105 Lysozyme

In deze producten kan ei voorkomen:

Kant en klaar maaltijden, koek, ei, gebak, schuimpjes, ijs, vla, mayonaise, pasta, brood, sauzen, soepen, dressings.

Soja

Soja is een peulvrucht waarvan de boontjes uit de peul verwerkt worden tot olie, lecithine of meel. Ook word het gebruikt als zuivel en vleesvervanger.

Ook te herkennen als:

Lecithine, E322, E426 Lecithine

In deze producten kan soja voorkomen:

Aardappelkroketten, brood, sauzen, soepen, bouillon, bak en braadproducten, koek, gebak, snoep, vleeswaren bewerkte vleessoorten.

Vis

Vis word meestal in een herkenbare vorm gebruikt. Maar het kan ook verwerkt zijn in minder direct herkenbare producten.

Ook te herkennen als:

Kaviaar, kuit, hom

In deze producten kan vis voorkomen:

Dashi, fruit de mer, ketjap ikan, petis, surimi, vissoep, worcestersauce, sushi, vissaus.

Schaaldieren

Tot schaaldieren rekent men: garnaal, krab, (rivier)kreeft, langoest, scampi, gamba

In deze producten kunnen schaaldieren voorkomen:

Kroepoek, surimi, sushi, trassi, vissoep

Weekdieren

Tot de weekdieren rekent men; mossel, oester, (zee)slak, coquille, inktvis, octopus, pijlinktvis, Ook de hiervan afgeleide stoffen die overgevoeligheidsreacties kunnen veroorzaken moeten zijn vermeld

In deze producten kunnen weekdieren voorkomen:

Vissoep, calamari, paella, tapas,

Sesam

Sesam zijn de zaadjes van een plant. Ze zijn verkrijgbaar in het wit, bruin en zwart. Sesamolie is een product van de gebrande en geperste zaadjes.

In deze producten kan sesam  voorkomen:

Tahin, humus, energierepen, zoutjes, falafel, gomashio, crackers, wokolie,

Selderij

Selderij word gebruikt als garnering of als smaakmaker.

Ook te herkennen als:

Knolselderij, bladselderij, selderijzaad, bleekselderij, selderie, sellerie, eppe, juffrouwmerk.

In deze producten kan selderij voorkomen:

Soepen, sauzen en bouillons, soepgroenten, kruidenboter, roomkaas, tafelzuur, selderijzout, kruidenbuiltjes,  aromat.

Mosterd

Met mosterd word zowel het zaad als de pasta bereid met azijn bedoeld.

Ook te herkennen als:

Mosterdzaad

In deze producten kan mosterd voorkomen:

Curry, soepen, sauzen, kaassoorten, mayonaise, dressing, tafelzuur, worstsoorten

Sulfiet

Sulfiet komt in bepaalde producten van nature voor, maar word soms ook extra toegevoegd. Met name als conserveringsmiddel. Als het van nature (bv. paddestoelen, champignons, schaaldieren)  in een product voorkomt  hoeft het niet op het etiket vernoemd te worden. Sulfiet kan astma veroorzaken.

Ook te herkennen als:

Sulfiet, E220 Zwaveldioxide, E221, E222, E223, E224, E225, E226, E227, E228, E150b, E150d, E163

In deze producten kan sulfiet voorkomen:

Gedroogde of gekonfijte groenten en vruchten, vruchten op siroop, schaaldieren, wijn, vruchtenjam en stroop, ingemaakte groenten, azijn, drop en snoep

Richtlijnen etikettering voor fabrikanten

Per 13 december 2014 is het voor fabrikanten verplicht de allergenen vetgedrukt , onderstreept of beide op het etiket te vermelden. Het word zo dus makkelijker voor de consument een product te onderzoeken op allergenen.

Fabrikanten vermelden ook al vaak dat een product sporen van een allergeen kan bevatten, of dat het product is geproduceerd in een omgeving waar bepaalde allergenen aanwezig zijn, dit in verband met kruisbesmetting. Deze extra waarschuwing is voor mensen die zo heftig op een levensmiddel reageren dat een levensbedreigende situatie kan ontstaan. Het is voor de fabrikanten echter niet verplicht dit op het etiket te vermelden. Houd er dus ten alle tijden rekening mee dat dit wel het geval kan zijn.

Enkele voorbeelden van etiketten waar de allergen op vermeld worden: